13 Haziran 2011 Pazartesi

Zaman gazetesi ne kadar satıyor?

Zaman gazetesinin satışı ne kadar? Kısa süre önce 1 milyon bandını aşan Zaman, örneğin 30.05.2011 - 05.06.2011 haftasında 966 bin sattı. Peki bu rakam ne kadar şişirme?

RADİKAL'İN SATIŞ OYUNU

Tirajlar konusunda beyan edilen satış rakamlarına aslında her gazetenin bir şekilde üç kağıt karıştırdığı söylenebilir.



Doğan Grubununu boyutu ve muhalif tavrı küçülen gazetesi Radikal, D&R mağazalarında alışveriş edenlere hediye ediliyor mesela. Torbaların içine konulan gazeteler, D&R'a satış gösteriliyor ve fatura ediliyor. Doğan Holding'e bağlı bir şirket, müşterilerine hediye ettiği kendi şirketinin gazetesini satın almış oluyor ve tirajı yükseliyor. Bu da gazetenin gücünü arttırıyor, medyadaki konumunu güçlendiriyor, reklam almasını kolaylaştırıyor.

Ancak şişirme rakamlar herkes tarafından bilindiği için medyanın tüm mensupları (gazetecisinden reklamcısına) herkes sahtekar bir oyunun parçası oluyor.

ZAMAN'IN BAYİ SATIŞI NE KADAR?

Zaman'a geri gelelim. T24 sitesi yazarı Aydın Engin, Mayıs ayı başında Zaman'ın satışlarını konu edinen bir yazı kaleme almış ve şöyle demişti:
Zaman gazetesinin 25 Nisan – 1 Mayıs haftasındaki 1.009.150'lik tirajının 986.717'si abone satışı. Bayi satışı ise sadece ve sadece 22.434'den ibaret. Yani Zaman gazetesinin toplam satışının sadece yüzde 2,3'ü bayi satışı, geri kalanı (yüzde 97,7) abone satışı.
Zaman gazetesini bayi sarışı yüzde 2,3. Peki bu abone sayıları ne kadar şişirilmiş?

Mesele tam da burada patlıyor. Zaman gazetesi bağımsız denetçilere abone senetlerini göstermiyor/gösteremiyor. Bu durumda da abonelere sattım diye ilan ettiği gazetelerin hiç satılmama olasılığı ortaya çıkıyor.

SATIŞ PAYINI TIKIR TIKIR ÖDÜYOR
Ancak gazete ilan ettiği rakamların dağıtım paylarını ödüyor:

"Zaman gazetesinin tümü Doğan Grubu’na ait Yay-Sat gazete dağıtım şirketi üstünden okura ulaşıyor. Yani Zaman, dağıtım gideri olarak gazete başına fiyatının yüzde 20’sini Yay-Sat şirketine tıkır tıkır ödüyor. Zaman’ın fiyatı 80 kuruş. Yüzde 20’si 16 kuruş eder. Çarpın 1 milyonla. 160 bin lira!"

İki örnek ile bu durumu açıklığa kavuşturmak mümkün. Birincisi Erzurum'da yaşayan devlet memuru ağabeyimin, görevli olarak çalıştığı devlet dairesinde amirleri tarafından Zaman gazetesine abone edilmesi. 1 yıllık abone parasını peşin ödeyen abim, gazetenin de Ankara'da yaşayan anne ve babamın evine gönderilmesini talep etmiş. Gazete bir süredir düzenli olarak "gönüllü" dağıtımcılar tarafından teslim ediliyor.

İkinci örnek ise daha ilginç. İstanbul'da yakın bir aile dostumuzun evine yıllardır düzenli olarak gelen Zaman gazetesi. Kimse bu güne kadar gazete için şu kadar ödeyeceksiniz demediği gibi, bizimkilerin tahmin ettiği gibi önceki kiracıya filan da ait değil abonelik. Çünkü yıllarca hiç kesinti olmadan devam etti gazete dağıtımı...

ŞİŞİRME Mİ DEĞİL Mİ?

İki örneği yan yana koyunca net bir şekilde görülüyor ki Zaman'ın tiraj rakamları şişirme olabilir. Ama birilerinin Fethullah Gülen hareketinin sözcüsü konumundaki gazeteye abone kazandırmaya çaba gösterdiği de görülüyor. Aydın Engin'in de yazdığı gibi:

Zaman gazetesinin dağıtım ağı ve o gazeteyi sıradan insanlara düzenli ulaştıran işleyiş Cemaat’in sadece kuru kalabalık bir taraftar kitlesine dayanmadığının, tıkır tıkır işleyen bir örgütlenmeye sahip olduğunun pek yalın ve anlamlı göstergesi, kanıtı. Milyon tirajlı bir günlük gazete ancak böyle mümkün olabiliyor.


Gerçekten de ders çıkarılacak ve kıskanılacak kadar ilginç bir örnek...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder